EKONOMETRİ

Anakütle (Populasyon)
Hakkında belirli bir veya daha fazla özellik 

(DEĞİŞKEN) açısından araştırma yapılmak istenen

tüm elemanların içinde bulunduğu kümedir.

• İstatistik açısından iki temel kavram

tanımlanmalıdır:

– Araştırılacak topluluğun sınırları,
– Topluluk içindeki incelenecek değişken 
                                                                                 veya  değişkenler.

Örneklem

• Anakütleden seçilen ve ilgilenilen değişken

açısından anakütlenin özelliklerini yansıtma

özelliğine sahip alt kümedir.

Örneğin en önemli amacı;

zaman ve maliyet kaybını minimuma

düşürmek,(optimum örnek hacmi)

Parametre

• Anakütlenin sayısal olarak ölçülebilen herhangi bir

özelliği o anakütlenin parametresi olarak tanımlanabilir.

• Bir anakütle birden fazla parametreye sahip olabilir.

•Parametre, ilgili anakütle için, değişmeyen sayısal bir

sabittir.

NOT: Parametreyi belirlemek için anakütledeki tüm

elamanların incelenmesi gerekir.

Değişken

• Belirli bir özelliğin davranışının incelenmesi amacıyla

yapılan deneyler, gerçekleştirilen gözlemler sonucunda elde

edilen verilerin(sonuçların) temel niteliği bu sonuçların

önceden kestirilememesi ve birbirinden farklı değerler

alabiliyor olmasıdır. Bu nedenle istatistikte bu niteliklere

sahip özelliklere (verilere) değişken adı verilir.

Örnekler:

– Öğrencilerin kardeş sayısı

– Bankaların TL. bazında aylık mevduat faiz oranı

– Bir süpermarkete belirli bir sürede gelen müşteri sayısı

Nicel(kantitatif) veriler

Sayımları ya da ölçümleri sayılarla ifade

edilebilen verilerdir.

Örnek: Tüketilen su miktarı

Nitel (kalitatif veya kategorik) veriler

Sayısal olarak ifade edilemeyen karakteristiklere

göre birbirinden farklı kategorilere ayrılmış verilerdir.

Örnek: Araba renkleri

Kesikli Değişken

• Tanımlı olduğu aralıkta sadece tam sayı değerleri

alabilen değişkenlerdir.

Örnekler:

– Ders başladıktan sonra ilk 5 dk. içinde derse geç

kalan öğrenci sayısı,

– Banka şubesinde gün içerisinde vadeli hesap

açtıran müşteri sayısı.

Sürekli Değişken

• Tanımlı olduğu aralıkta tüm değerleri (sonsuz sayıda)

alabilen değişkenlerdir.

Örnekler:

– Bir süpermarkete gelen iki müşteri arasındaki

geçen süre,

– Yeni doğan bebeklerin ağırlığı

Veri Türleri

• İstatistik araştırmalarda, anakütleden alınan bir

örneğin bir ya da daha fazla özelliğinin ölçülmesi söz

konusudur.

Bu ölçümler veri olarak adlandırılır ve veriler

genellikle;

• nominal,

• sıralı,

• aralık,

• oran,

verisi olarak sınıflandırılır.

Nominal Veri

Anakütleden veya örnekten elde edilen her bir birimi

basitçe kategorilere ayırır.

•Nominal veriye aynı zamanda kategorik veri de

denilebilir.

•Bu veri kategoriye ait olan her bir birimi tanımlayan

isim ya da etikettir.

Örneğin;

•50 yöneticiden alınan örnekte her bir bireyin siyasi parti

bağlantısı ( demokrat, sosyalist, cumhuriyetçi).

•İstatistik dersi alan her bir öğrencinin cinsiyeti( bay,

bayan)

•2011 yılında maksimum satış gelirine sahip olan 100

Türk firmasının bulunduğu il.(İzmir, Kayseri,vb.)